Zwaluwen ook tijdens werken welkom aan bruggen Albertkanaal
De opwaardering van het Albertkanaal is in volle uitvoering. De huidige beperking in doorvaarthoogte en breedte onder de bruggen vormt een knelpunt voor de binnenscheepvaart op het Albertkanaal. Daarom worden alle bruggen verhoogd tot 9,10 meter, de norm voor vierlagen containervaart. Dit biedt bijkomende mogelijkheden voor kleinere zeeschepen en uitzonderlijke transporten. Momenteel zijn al 31 van de 62 bruggen op hoogte, 13 bruggen zijn in uitvoering en 18 bruggen worden nog herbouwd of aangepast.
Deze werken hebben niet alleen gevolgen voor de burgers en de buurtbewoners. Tijdens en na de werken zijn ook verscheidene maatregelen voorzien om de fauna en flora te ondersteunen, zoals zwaluwpalen, bijkomende nesten, zomer‐ en winterverblijven voor vleermuizen, faunapassages, fauna‐uitstapplaatsen …
Bruggen ideaal voor zwaluwnesten
Huiszwaluwen zijn een bedreigde diersoort en worden beschermd door het soortenbesluit. De toenemende bebouwing in Vlaanderen zorgt ervoor dat zwaluwen vaak moeilijk bouwmateriaal voor hun nesten vinden. De kolonies van deze vogels nesten frequent onder de bruggen over het Albertkanaal. Aan heel wat bruggen zijn daarom ook kunstnesten bevestigd. Bruggen zijn namelijk ideale plaatsen voor deze nesten. De zwaluwen worden er niet gestoord en langs de rivieren vinden ze voldoende voedsel.
Elk jaar keren huiszwaluwen terug naar dezelfde plaats om te broeden. Door de werken aan de bruggen is dat echter niet altijd mogelijk. Daarom werkte De Vlaamse Waterweg nv in overleg met het Agentschap Natuur en Bos (ANB) een aanpak op maat uit zodat deze nestgelegenheden of kolonies in stand worden gehouden.
“Tijdens het broedseizoen moet steeds voorzien worden in een nestmogelijkheid voor de zwaluwkolonies. Een brugvernieuwing is echter een omvangrijk werk. Daarnaast is het niet altijd mogelijk om één brug (waaraan genest kan worden tijdens het broedseizoen) beschikbaar te hebben op iedere locatie. In die specifieke gevallen waar de oude dan wel de nieuwe brug niet gedurende het volledige broedseizoen aanwezig is, zetten we extra in op het aanbieden van alternatieve broedplaatsen in de vorm van zwaluwpalen,” vertelt Frieda Brepoels, voorzitter van De Vlaamse Waterweg nv.
Huizen op maat
Binnen het in uitvoering zijnde PPS brugverhogingsproject (Eigenbilzen, Zutendaal, Stokrooie, Ham, Eindhout, Geel‐Stelen en Eindhout) vraagt vooral het broedseizoen van 2019 extra aandacht. Om hier nu al aan tegemoet te komen heeft De Vlaamse Waterweg nv samen met de aannemerscombinatie Via T Albert én in nauw overleg met ANB op iedere bruglocatie twee zwaluwpalen met bijhorende nestmogelijkheden geplaatst. Op die manier kunnen de aanwezige kolonies deze zwaluwpalen nu reeds verkennen. Dit is ook op de bruglocaties waar niet meteen een kolonie is gesitueerd. Zo’n zwaluwpaal lijkt een beetje op een appartementsblok met tal van kunstnesten. Deze nesten vormen de basis en worden door de koppeltjes die hier komen broeden, verder afgewerkt.
Specifieke aanpak in Stokrooie en Geel‐Stelen
De omschakeling van de oude naar de nieuwe brug in Stokrooie gebeurt tijdens het broedseizoen. Om te vermijden dat de zwaluwkoppels zich op de bestaande brug nesten in het seizoen 2019 voorzien we met de zwaluwpalen nu al de nodige alternatieve broedplaatsen. De brug wordt ook vóór het broedseizoen van 2019 ingepakt met netten.
Ook voor de brug in Geel‐Stelen is een specifieke aanpak uitgewerkt in nauw overleg met ANB. De bestaande brug wordt hier op 3 juni verschoven en vormt op haar nieuwe ‘tijdelijke’ plaats een verbinding voor het verkeer. Tegelijk wordt op de bestaande locatie een nieuwe boogbrug gebouwd. Na grondige analyse bleek het hier niet aangewezen om de aanwezige zwaluwnesten preventief te verwijderen. Tijdens het broedseizoen 2018 blijft deze brug dus nog toegankelijk voor de aanwezige zwaluwkolonie. De brug wordt dus inclusief nesten verschoven. Dit is voor de kolonie veel minder ingrijpend dan een preventieve verwijdering van de nesten. Los daarvan zijn ook op deze locatie twee zwaluwpalen geplaatst.