Rivier en natuurherstel

Sigmaplan

Met het Sigmaplan wapenen we Vlaanderen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. In de eerste plaats tegen overstromingen vanuit de Zeeschelde en haar zijrivieren, waarvan klimaatstudies leren dat ze door het veranderende klimaat in de toekomst alleen maar vaker zullen voorkomen.

Maar ook in periodes van extreme droogte bieden we met het Sigmaplan een antwoord door maatregelen te nemen om hemel- en oppervlaktewater langer vast te houden en grondwaterstanden te verhogen. De ontwikkeling van natte natuur speelt daarbij een cruciale rol. 
Het opnieuw aansluiten van oude meanders van rivieren zorgt ervoor dat ze opnieuw langer en minder ‘steil’ worden, waardoor het oppervlaktewater er langer over doet om de zee te bereiken. Hierdoor wordt het drainerend effect van waterlopen verminderd, en op sommige trajecten zal vanaf het voorjaar, wanneer de evapotranspiratie het grondwaterpeil doet dalen, zelfs waterinfiltratie vanuit de waterlopen naar bodem en grondwater ontstaan. Dit versterkt de sponswerking van het watersysteem, en dus de meer evenwichtige beschikbaarheid van water doorheen het jaar.

Verder geven we een aantal van de gecontroleerde overstromingsgebieden die water bergen bij hoge waterstanden een natte natuurinvulling. Zo leveren ze niet alleen een bijdrage aan de overstromingsveiligheid, maar ook aan het behalen van Europees opgelegde natuurdoelen. 
Die natte natuurgebieden kunnen er heel verschillend uitzien, van zeer vochtige tot minder vochtige graslanden, maar ook natte bossen en moerasachtige gebieden. In periodes met hevige regenval zuigen ze het water op om het in periodes van droogte mondjesmaat los te laten. Ze fungeren als het ware als een natuurlijke spons.

Meer informatie over het Sigmaplan: www.sigmaplan.be

De uitvoering van het Sigmaplan is een meerjarenplan waarvan de uitvoering de voorbije jaren al heel wat vertraging heeft opgelopen. De huidige middelen binnen de reguliere begroting zijn ontoereikend om de beoogde engagementen en doelstellingen waar te maken.
Mits extra investeringsmiddelen kunnen deze engagementen en doelstellingen versneld invulling krijgen.

Een substantiële inhaaloperatie is nodig om de realisatie van het ganse Sigmaplan opnieuw op schema te krijgen, in overeenstemming met de initiële doelstellingen en timing zoals vooropgesteld door de Vlaamse regering bij de goedkeuring van het geactualiseerde sigmaplan. 

Rivier- en natuurherstel Leie

Het geïntegreerde project Opwaardering Leie als onderdeel van het project Seine Schelde Vlaanderen omvat naast het luik Binnenvaart (opwaardering van de Leie) ook een luik Rivierherstel en natuurontwikkeling. 

De uitvoering ervan is deels toegewezen aan De Vlaamse Waterweg nv, deels aan het Agentschap voor Natuur en Bos. Het deel toegewezen aan De Vlaamse Waterweg nv voorziet in :

• Aanpak van de meanders
• Aanleg van natuurvriendelijke oevers
• Oplossen van vismigratieknelpunten
• Herwaarderen van zijwaterlopen

Het geïntegreerde plan Seine Schelde voor de Leie-as bevat dus heel wat ingrepen en maatregelen die de problematiek van de waterschaarste en klimaatbestendigheid aanpakken: vergroting van de natte sectie van de rivier (=o.a. minder diepgangbeperkingen), aanleg van natuurvriendelijke oevers, aantakking en herinrichting oude meanders (o.a. ontslibbing), inrichting van 500 ha bijkomende natte, terrestrische natuur (wetlands). 

https://www.vlaanderen.be/vlaamse-regering/vlaamse-veerkracht/duurzamer-leven